گرایش های MBA؛ کدام گرایش مدیریت Mba بهتر است

معرفی گرایش های Mba

  ام بی ای دارای گرایش های مختلفی است. هرکدام از انواع Mba تعاریف مخصوص به خود را دارند. در ادامه می‌خواهیم به معرفی هر یک از این Mba پرداخته و زمینه آشنایی بیشتر با آن‌ها را فراهم کنیم:

۱. مدیریت کسب و کار گرایش استراتژی

ازآنجایی‌که داشتنِ استراتژی برای هر کسب و کاری ضروری است، یکی از بهترین گرایش های مدیریت کسب و کار گرایش استراتژی است که تفکر استراتژیک را به شما می‌آموزد. این گرایش، دانش تجربی و نظری را شامل شده و به شما می‌گوید چه اقداماتی باید برای موفقیت یک سازمان انجام دهید. همچنین از طریق آن به این موضوع مهم پی می‌برید که چطور بعضی از سازمان‌ها به عملکرد برتر دست پیدا کرده‌اند.

اگر می‌خواهید بیشتر درباره مفهوم و تعریف استراتژی بدانید، حتما مقاله استراتژی چیست را بخوانید.

سازمان‌هایی که می‌خواهند موفق‌تر از سایر سازمان‌ها عمل کنند، می‌توانند با نگاهی جامع بر این گرایش، نتایج دل‌خواهشان را کسب کنند. 

بعضی سرفصل‌ها و موضوعاتی که در این گرایش مطرح می‌شوند، عبارتند از: مفاهیم تخصصی مربوط به مدیریت استراتژیک از قبیل ماموریت، چشم انداز و ارزش، اجرای استراتژی‌ها، مدیریت تحولات بنیادین، کنترل و بودجه‌بندی، تصمیم‌گیری درست در شرایط عدم اطمینان، مدیریت استراتژیک در سازمان‌های هولدینگ، مدیریت استراتژیک در سازمان‌های دولتی و غیر دولتی.

۲. گرایش مدیریت کسب و کار گرایش منابع انسانی

یکی دیگر از رشته های Mba که موردتوجه قرار گرفته، گرایش منابع انسانی است. این گرایش فقط منابع انسانی را بررسی نمی‌کند؛ بلکه به تجزیه و تحلیل رفتار سازمانی نیز خواهد پرداخت. موضوع اصلی این گرایش این است که اگر سازمانی به‌دنبال رسیدن به موفقیت است، باید به مدیریت منابع انسانی توجه کرده و روی منابع انسانی خود سرمایه‌گذاری کند.

باید نیازها و چالش های منابع انسانی را شناسایی کرده و اقدام به رفع آن‌ها کند. اگر منابع انسانی حاضر در یک سازمان، موردتوجه قرار گیرند و به نیازهای آنان اهمیت داده شود، بازدهی بیشتری را هم از خود نشان می‌دهند که در آخر به رشد و موفقیت بهتر سازمان منجر خواهند شد.

۳. مدیریت کسب و کار گرایش بازاریابی

 بدون اغراق باید بگوییم بازاریابی یکی از جذاب‌ترین و پرطرفدارترین زیرشاخه های رشته مدیریت کسب و کار محسوب می‌شود. این گرایش از مدیریت به شما می‌گوید که چگونه به یک فرد متخصص در کسب و کار خود تبدیل شوید.

 روش‌های بازاریابی و تبلیغات را هم به شما آموخته و می‌توانید توسط آن، کسب و کار خود را توسعه و رونق بخشیده و از آن طریق هم به درآمدهای کلان دست یابید. لازم به ذکر است این رشته یکی از مرسوم‌ترین گرایش های Mba در دنیاست که روزبه‌روز بر اهمیت آن افزوده می‌شود.

در این گرایش، پیچیدگی رفتار مشتریان و بازار را بیشتر خواهید شناخت. دانشجویان با استفاده از این گرایش می‌توانند یک بازار فرضی ایجاد کرده و سودآوری آن را تخمین بزنند. در حقیقت بازاریابی نوعی رویکرد موثر است که نه‌تنها سود بازار را در نظر می گیرد، بلکه تامین نیاز مشتریان را به‌عنوان یکی از پایه‌های بیزینس پلن در اولویت قرار می‌دهد.

همچنین در گرایش بازاریابی یا مارکتینگ (Marketing) نفع دو طرف در نظر گرفته شده و سعی می‌شود تامین منفعت یک گروه منجر به ضرر و زیان ذی‌نفعان نشود. در این گرایش یاد می‌گیرید بازار هدف را شناسایی کرده و متناسب با آن، کالا و خدمات را ارائه دهید. بعضی از موضوعاتی که در این گرایش بررسی می‌شوند، عبارتند از: ارتباطات بازاریابی، قیمت گذاری، بازاریابی بین بنگاهی، مدیریت برند و بازاریابی خدمات.

۴. گرایش کنترل پروژه 

یکی دیگر از محبوب‌ترین گرایش های Mba گرایش کنترل پروژه است. همان‌طورکه از نام این گرایش پیداست، شما با فراگیری این حوزه می‌توانید به مدیریت و کنترل پروژه‌هایتان بپردازید. درواقع شما با گذراندن گرایش کنترل پروژه می‌توانید پروژه‌هایی را کنترل و مدیریت کنید که در سطوح سازمانی، ملی و استانی اجرا می‌شوند؛ زیرا مهارت‌های مربوط به آن را فرا گرفته‌اید.

۵. گرایش رفتار و منابع سازمانی

 این گرایش نیز مشابه با گرایش منابع انسانی است. لازم است بدانید نیروهای انسانی از مهم‌ترین ارکان یک سازمان به شمار می‌آیند. آنچه در این گرایش به آن پرداخته می‌شود، شناخت رفتارهای انسانی است. درواقع این شناخت باعث می‌شود تا هر نیرو متناسب با رفتارهای خود در بخشی از یک سازمان مشغول شود. این موضوع به مدیریت اثربخش منجر شده و موفقیت‌های سازمانی را افزایش می‌دهد. 

اگر هر فردی متناسب با توانایی‌ها و رفتارهای خود فعالیت‌هایی را بر عهده گیرد، سازمان را هم در دستیابی به اهداف انسانی و سازمانی کمک خواهد کرد. 

۶. گرایش خدمات 

گرایش خدمات را می‌توان از برترین گرایش های Mba به شمار آورد. خدمات یکی از اصلی‌ترین بخش‌های اقتصاد محسوب شده و اهمیت ویژه‌ای را به خود اختصاص داده است. درحقیقت صنایع خدماتی فعال در کشور، سهم عمده‌ای در اقتصاد داشته و نقشی موثر در اقتصاد دارند. در این گرایش موضوعات مختلفی مثل مدیریت درآمد، بازاریابی خدمات و ظرفیت بخش‌های خدماتی بررسی می‌شوند.

۷. گرایش کسب و کار بین المللی 

یکی از گسترده‌ترین گرایش های Mba همین گرایش است. در این حوزه در کنار پرداختن به کسب و کارهای بین المللی، کالا و خدماتی که در این حوزه معامله می‌شوند نیز بررسی خواهند شد. 

موضوعاتی از قبیل سیاست‌های اقتصادی، بازار ارز، ضوابط و مقررات مربوط به صادرات و واردات، استانداردهای مربوط به حسابداری، تعرفه‌های بین المللی و غیره در گرایش کسب وکار بین المللی بررسی می‌شوند. در مجموع این گرایش، نحوه موفقیت در تجارت بین الملل را به همراه راهکارهای موثری آموزش می‌دهد.

۸. گرایش کارآفرینی 

گرایش کارآفرینی را هم می‌توان از اهمیت بالایی برخوردار دانست. ایجاد ارزش افزوده، راه اندازی کسب و کارهای نو و همین‌طور بهره‌مندی از فرصت‌ها برای خلق این کسب و کارها از اصلی‌ترین موضوعات این گرایش به شمار می‌آیند. فرد با شرکت در این گرایش، مهارت‌ها و استعدادهای خودش را شناخته و کسب و کار مرتبط با توانایی‌های خود را راه‌اندازی خواهد کرد.

همچنین فرد، نحوه طراحی، اجرا و سازماندهی را فرا گرفته و آن‌ها را در کسب و کار خود پیاده‌سازی می‌کند. اکنون کارآفرینی در کشورهای توسعه‌یافته، حرف اول را می‌زند. لازم است بگوییم موضوعات مهمی که در این گرایش مطرح می‌شوند، شرایط موردنیاز برای کارآفرینی، کارآفرینی اجتماعی و سازمانی هستند.

۹. مدیریت کسب و کار گرایش سیستم های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات 

ما در عصر تکنولوژی (Technolory) زندگی می‌کنیم. عصری که در آن، صنعت فناوری اطلاعات، پیشتاز بر صنایع دیگر بوده و از آن‌ها پیشی گرفته است. پس باید دانش و مهارت های لازم در رابطه با این فناوری را هم فرا گیریم. البته این مهارت‌ها را افرادی که این گرایش را انتخاب کرده اند، فرا می‌گیرند. گرایش IT به این افراد کمک می‌کند تا دانش خود را در این زمینه تقویت نمایند. همچنین آن‌ها را به درک بالایی در زمینه‌های طراحی، برنامه‌ریزی و اجرا خواهد رساند. در آخر به افراد، نحوه مدیریت پروژه های مرتبط با فناوری اطلاعات را خواهد آموخت.

گرایش سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات علاوه بر اینکه جزو گرایش های Mba است، جزو زیرشاخه های Dba نیز محسوب می‌شود. در مقاله تفاوت mba و dba به‌طور کامل درباره فرق بین Dba و Mba صحبت کرده‌ایم و مطالعه آن را به شما بسیار توصیه می‌کنیم. 

۱۰. گرایش نوآوری و توسعه محصول و خدمات 

این گرایش که از مدرن‌ترین گرایش های Mba به شمار می‌آید، فرایندهای مربوط به توسعه محصول و خدمات موشکافی می‌کند. درواقع شما با بهره‌گیری از این فرایندها می‌توانید محصول و خدمات خود را توسعه بیشتری بخشیده و از این طریق، مجموعه خود را رشد دهید. در این صورت کالا و خدمات شما هم بیشتر به چشم مشتریان آمده و به توسعه کسب و کارتان منجر خواهند شد. البته در این گرایش، ایده‌های نو هم بررسی خواهند شد.

ایده‌هایی که پس از جمع‌آوری اطلاعات کافی به دست آمده و سپس مطرح می شوند. افرادی که این گرایش را فرا می‌گیرند؛ می‌آموزند که چطور به مدیریت توسعه کالا و خدمات بپردازند. آن‌ها از عهده طراحی و تدوین کسب و کارهای جدید نیز بر آمده و اصول روابط مشتری را هم یاد می‌گیرند. البته که اطلاعاتی را هم دررابطه‌با رفتار مصرف‌کننده کسب خواهند کرد.

کدام گرایش مدیریت MBA بهتر است؟

بهترین گرایش مدیریت کسب و کار کدام است؟ نمی‌توان گفت کدام گرایش بهتر یا بدتر از دیگری است؛ زیرا انتخاب گرایشِ بهتر به جایگاهی بستگی دارد که قرار است دانش MBA در آن به کار گرفته شود.

جامع‌ترین و کل‌نگرترین گرایش Mba گرایش استراتژی است. همچنین عملیاتی‌ترین گرایش، کنترل پروژه است. گرایشی که بیشتر از بقیه مربوط به بازار باشد، گرایش بازرگانی یا بازاریابی است و انسانی‌ترین گرایش، گرایش منابع انسانی. از این جهت گرایش استراتژی را جامع‌ترین گرایش می‌دانیم که همۀ این‌ها را در کنار یکدیگر می‌بیند.

ملاک‌های انتخاب گرایش های رشته MBA

با پاسخ دادن به سوالات زیر، می‌توان گرایش مناسب را پیدا کرد:

• این مدیر در کجای سازمان قرار دارد؟ طبیعتا فردی که مدیر منابع انسانی است، گرایش مدیریت منابع انسانی برای او مفیدتر است. فردی که مدیر مارکتینگ یک سازمان است، شرکت در گرایش بازاریابی دوره MBA بیشتر برای او مفید خواهد بود.
• نیاز فعلی او چیست؟
• در آینده قصد انجام چه کاری را دارد؟
• سازمان چه انتظاری از او دارد؟