در این مقاله تصمیم داریم به معرفی مشاغل نوپا (کوچینگ، مشاوره، منتورینگ و هکر رشد) بپردازیم و با ارائۀ مطالبی دربارۀ آنها، آنها را باهم مقایسه کنیم.
-
کوچینگ
مطابق فدراسیون بینالمللی کوچینگ کسب و کار، کوچها افرادی هستند که مراجعشان را بهترین متخصصِ زندگی و کار خود میدانند.
-
کوچ چه مسئولیتی به عهده دارد؟
- کشف، وضوح و همراهشدن با اهداف مراجع؛
- تشویق مراجع برای کشف دنیای خودش؛
- استخراج راهحلها و راهبردهای مراجع؛
- پاسخگو نگهداشتنِ مراجع و متقاعدکردن او برای مسئولیتپذیری.
-
در جلسات کوچینگ ، کوچ چه کارهایی انجام میدهد؟
- مراجع دربارۀ هدف یا مشکل و موضوعی که میخواهد بر آن تمرکز کند، تصمیم میگیرد. کوچ تنها بر دستورکار مراجع تمرکز میکند؛
- کوچ از سؤالات قدرتمند برای یادگیری مراجع استفاده میکند، آموزش نمیدهد، توصیه نمیکند؛ اما سؤال میپرسد و گوش میدهد؛
- کوچ اقدام و عمل را ترویج میدهد. در ارتباط کوچینگی، مراجع مراحل حرکت و عمل خودش را مشخص میکند. این کار جزو وظایف کوچ نیست؛
کوچ از تغییر حمایت میکند و پیگیر یادگیری فردی، رشد و تغییر مراجع است.
-
مشاور
مشاوره بهمعنی همکاریکردن، گرفتنِ رأی و نظر تخصصی دیگران برای انجام کاری، حل مسئلهای، پیشگیری از وقوع حالتی خارج از کنترل و همچنین کنترل اوضاع جاری است. اگر مشاوره را بهصورت بستهای کامل در نظر بگیریم، در نگاهی کلی شامل فرایندهای مختلفی نظیر مصاحبهکردن، ارزیابی، اجرای آزمونهای مرتبط، تدوین راهکار و راهبرد، تحلیل شرایط فعلی و آینده، ارائۀ راهنمایی و درنهایت شتافتن برای یاریرساندن است.
-
مشاور چه مسئولیتی به عهده دارد؟
مشاوران نگاهی سیستمی (از خارج به داخل) داشته و به مسائل از زاویۀ دیگری نگاه میکنند؛ نگاهی که صاحبان مشاغل یا افراد دارای مسئله بهسبب مشغلۀ فکری، ذهنی و همچنین درگیری با عناصر اصلی مسئله ندارند؛ بنابراین نمیتوانند بهدرستی مشاهدات لازم را داشته، تشخیص و تفکیک لازم را اعمال کنند.
-
مشاوره چه کارکردهایی دارد؟
- . نشست اولیه و صحبت دربارۀ مسئله یا خواستههای کارفرما؛
- ۲. بازدید از سازمان، کسب و کار و فرایندهای اجراشده و در حال جریانِ کارفرما؛
- ۳. ارائۀ صورتجلسۀ اولیه شامل عارضهیابی، متدلوژیِ کار و مجموعۀ روشهای قابل ارزیابی و سازگاری؛
- ۴. ارائۀ پیشنویسِ قراردادِ مشاوره شامل متن قراردادها، تعهدات طرفین، فعالیتهای مشاور، بازۀ زمانی مشاوره و دستمزد مشاور؛
- ۵. امضای قرارداد و انجام فرایندهای مالیِ اولیه (پیشپرداخت)؛
- ۶. مطالعۀ میدانیِ مشاور در سیستم کارفرما، مصاحبۀ شغلی، تشکیل پرونده، تحلیل رقبا و ساختارهای موجود؛
- ۷. ارائه و تدوین راهکارهای اجراییِ منطبق با سازمان کارفرما؛
- ۸. انجام فرایندهای آموزشیِ مدیران، کارکنان و…؛
- ۹. انجام اقدامات بازدارندۀ رشدِ مسئله، فعالیتهای پیشگیرانه و درنهایت ارائۀ اقدامات پیشبردی؛
- ۱۰. تدوین راهکارهای موردنیاز در حوزههای منابع انسانی، بازرگانی، بازاریابی، فروش، تحقیق و توسعه، SCM ،CSM ،CRM، تولید ناب، تبلیغات، Promotion، باشگاه مشتریان و…؛
- ۱۱. ارائۀ راهکار و روشهای پیادهسازیِ راهکارها؛
- ۱۲.گرفتنِ بازخورد از کارفرما؛
- ایجاد فرهنگ سازمانیِ هدفمند و اثربخش؛
- ۱۴. تدوین پروپوزال اجراییِ کار ( A تا Z ) بههمراهِ سوابق (سند اجرایی)؛
- ۱۵. آغاز دورۀ ممیزیِ مراقبتی طبق برنامۀ زمانبندی؛
- ۱۶. تحویل پروژه به کارفرما.
-
مشاور باید چه تخصصهایی داشته باشد؟
- تحلیل عملکردِ منابع انسانی، مصاحبۀ شغلی و تحلیل شخصیتیِ منابع انسانی؛
- رفتار سازمانی، همافزاییِ سازمانی و کارِ گروهی؛
- نظارت بر قراردادهای استخدامی، ضوابط و قوانین کار و کارفرمایی؛
- نظارت بر رَوند اجراییِ بیمۀ تأمین اجتماعی و مسئولیت کارفرما در قبال کارگر و همچنین قوانین مربوط به بیمه؛
- نظارت، ارائۀ پیشنهاد و روش برای ثبتِ شرکت در داخل، خارج و مناطق آزاد و تجاری؛
- بهرهگیری از روشهای استفاده از معافیت های مالیاتی، گمرکی و…؛
- تدوین اساسنامههای ثبت شرکت در قالب مسئولیت محدود، سهامی خاص، تعاونی، مؤسسه و همچنین تدوین قراردادهای تشکیل هلدینگ، کنسرسیوم و…؛
- برنامهریزیِ کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت؛
- تدوین راهکارهایِ کلاننگرِ یکسالۀ تخصصی؛
- تدوین پویشهای تبلیغاتی؛
- پیشنهاد و انتخاب نام و نشان تجاری، مدیریت برند و توسعۀ هویت بصریِ برند؛
- بازنگریِ برند و الزامات آن؛
- تدوین این موارد: ساختار سازمانی، چارت سازمانی، فرایندهای کاری، بیانیۀ رسالت و مأموریت سازمان، چشمانداز، شعار سازمانی و…؛
- ایجاد باشگاه مشتریان و هواداران (استانداردسازی و بومیسازی)؛
- پیادهسازیِ مدیریتِ ارتباط با مشتریان (CRM)؛
- پیادهسازیِ مدیریت رسیدگی به شکایات مشتریان و سنجش رضایتمندی مشتریان (CSM)؛
- پیادهسازی مدیریت زنجیرۀ تأمین (SCM)؛
- تدوین و پیادهسازی الزاماتِ S5 (نظام آراستگی)؛
- تدوین و پیادهسازیِ الزامات تولید ناب و توسعۀ بهرهوری و تولید بهنگام (JIT)؛
- تدوین راهبردهای بازاریابی و فروش؛
- تدوین راهبردهای ورود به بازارهای هدفِ خارجی (بازرگانی خارجی)؛
- نظارت بر کیفیتِ نرمافزارهای مالی و انبار؛
- تدوین برنامههای راهبردیِ حضور در نمایشگاههای داخلی و خارجی؛
- آموزش کارکنان در حوزۀ علوم مدیریتی و ارائۀ گواهینامۀ آموزشی؛
- تدوین برنامه های راهبردی (Promotion)؛
- نظارت و ارائۀ راهکار برای بستهبندیِ محصولات و انتخاب و پیادهسازیِ شبکههای توزیعیِ کالا؛
- ایجاد شبکۀ فروش بهصورت عاملیت یا نمایندگی (Franshise)؛
- ارزیابی پیشنهادهای مشارکتِ تجاری (Joint Venture)؛
- ایجاد فرهنگ سازمانی و فرهنگ دانشمحوری؛
- نظارت بر چیدمان تجهیزاتِ خطوط تولید با هدف ارتقای بهرهوری؛
- تدوین راهکارهای رشد ۴۰۰درصدی (Re-Marketing)؛
- ترسیم و تحلیل بوم کسبوکار؛
- ترسیم و تحلیل ماتریس مدیریت استراتژیک (SWOT)؛
- منتورینگ
رابطهای حرفهای که طی آن شخصی باتجربه و آگاه (منتور) به فردی دیگر کمک میکند تا فرد مهارتها و دانشش را درزمینۀ حرفهای مشخص ارتقا دهد.
-
منتور چه مسئولیتی به عهده دارد؟
حوزۀ فعالیتهای منتورها را میتوان در دو گروه دستهبندی کرد: شغلی (حرفهای) و روانشناختی. در حوزۀ حرفهای، منتور تلاش میکند تا بهعنوان مربی به فرد توصیههایی بکند و رشد و عملکرد حرفهای او را افزایش دهد. در حوزۀ روانشناختی، منتور بهعنوان الگو ایفای نقش کرده و به عنصری الهامبخش تبدیل میشود. این دو حوزه معمولاً همزمان اتفاق میافتند و به فرد این امکان را میدهند تا علاوه بر پیشرفت در حوزۀ شغلی، توازنی مناسب بین شغل و زندگی شخصیاش برقرار کند.
دانش، توصیه و منابعی که منتور با فرد در میان میگذارد، به اهداف رابطۀ منتورینگ بستگی دارد. ممکن است منتور، راجع به مسیر شغلی خودش اطلاعاتی به فرد بدهد یا بیشتر بهدنبال پشتیبانیکردنِ احساسی، انگیزهدادن و ایفای نقش بهعنوان الگو باشد. کمک به کشف ظرفیتهای جدید در هر شغل، هدفگذاریِ صحیح و شناسایی منابع نیز میتواند در حوزۀ عملکرد منتور قرار بگیرد. نقش منتور باتوجهبه نیاز فرد تغییر میکند. بعضی از رابطههای منتورینگ براساس برنامههایی ساختاریافته و منظم بنا شدهاند که انتظارات و دستورالعملهای مشخصی دارند؛ ولی بعضی دیگر حالتی غیررسمی دارند.
-
منتور چه ویژگیهایی دارد؟
- ارزش قائل شدن برای فرد؛
- ایجادِ اعتماد و احترام دوجانبه؛
- رازداری؛
- گوشدادن به آنچه گفته میشود و نحوۀ گفتن آن؛
- کمککردن به فرد برای پیداکردنِ مسیر توسط خودش؛ نه نشاندادنِ مسیر به او.
-
وظایف منتور چیست؟
- دانش و تجربیات زندگیاش را به اشتراک گذارد؛
- توصیه کند و مشاوره دهد؛
- گوش دهد؛
- الهام بخشد؛
- تشویق کند؛
- با علاقه به سؤالات و نگرانیهای فرد پاسخ دهد؛
- صادق و انتقادپذیر باشد؛
- راجع به هدفگذاریِ مراجع بحث کند؛
- دربارۀ رشد شغلی و حرفهای مشاوره دهد؛
- منابع را شناسایی کند؛
- به رشد مهارتهای مدیریت و رهبری کمک کند؛
- برای رشد فرهنگ سازمانی تلاش کند؛
- باعث شفافیت در سازمان شود؛
- رزومهها را بررسی کند؛
- نکتههای کلیدی برای مصاحبه را تعیین کند؛
- حمایتکننده باشد؛
- فرد را به اشخاص کاربلد دیگری ارجاع دهد؛
- فرد را به چالش بکشد و از حوزۀ امن خودش بیرون بیاورد؛
- محیط یادگیریِ ایمنی برای خطرکردن ایجاد کند؛
- روی رشد همهجانبۀ فرد تمرکز کند؛
منتورینگ فرایندی پویاست. بهرهبردن از شبکهای از منتورها باعث میشود فرد با چندین منتور آشنا شود و از تجربیاتشان استفاده کند؛ افرادی که هرکدام در زمینهای خاص تبحر دارند.
-
هکر رشد
هکر رشد تقریباً همهچیز بلد است؛ اما نه بهطور کامل. محدودیت قائل شدن برای مهارتهای هکر رشد کار سختی است. هکر رشد بیشتر از هر فرد دیگری در سازمان به یادگیریِ مستمر نیاز دارد. هکر رشد کسی است که تمام فعالیتهایش در سازمان با هدف رشد انجام میشود؛ درنتیجه هدف اصلی او افزایش impression یا افزایش آگاهی از برند و… نیست.
-
هکر رشد چه مهارتهایی دارد؟
- در نگاه کلی فعالیتهای هکر رشد تلفیقی از سه گروه از مهارتهاست:
- بازاریابیِ خلاقانه؛
- طراحی آزمایش و تحلیل اطلاعات؛
- فرایندهای اتوماسیون و مهندسی.
-
ویژگیهای شخصیتی هکر رشد عبارتاند از:
- عادت به استفاده از سنجهها؛
- برداشتنِ قدمهای کوچک؛
- داشتنِ ذهنِ باز؛
- خلاقبودن؛
- در حال تغییر ذهنیت و چرخشِ همیشگی بودن؛
- انجامدادنِ کار با دقت بالا؛
- تکرارکردنِ موفقیتها؛
- مدیریت زمان خوب؛
- قابلیت اجراییِ بالا داشتن؛
- تمرکزکردن روی رشد فردیِ خودش.
-
حقایقی دربارۀ هکر رشد
باید بدانید که هکرهای رشد راستمغز هستند. اگر چپمغز هستید، کار سختی در پیش دارید. هکرهای رشد، افرادی منطقی نیز هستند. آنها موضوعات را آزمایش کرده، نتایج آزمایش را بررسی میکنند و سپس تصمیم میگیرند.
- مقایسۀ راستمغزها و چپمغزها
ویژگیهای افراد چپمغز | ویژگیهای افراد راستمغز |
تحلیلگر | خلاق |
منطقی | آزاداندیش |
جزئینگر و حقیقتگرا | دارای نگاهی کلان به موضوعات |
محاسبهگر | شهودی |
مایل به فکرکردن در قالب کلمات | مایل به اندیشیدن در قالب تصاویر (بیشتر بصری هستند) |
-
هکر رشد چه سؤالاتی باید از خود بپرسد؟
- چطور کاربران جدیدی برای محصول پیدا کنم؟
- اولین تجربۀ کاربران جدید با محصول چگونه خواهد بود؟
- چگونه کاربران فعلی را به خرید دوباره ترغیب کنم؟
- مقدار بودجۀ موردنیاز برای فعالیتهای پیش رو چقدر است؟
- آیا فعالیتهای آیندۀ ما به برندینگ و جذبِ طرفداران جدید کمک میکند؟
-
فهرست کارهای روزانۀ هکر رشد
- ردیابی فروشها؛
- استفاده از ابزارهای موردنیاز برای تحلیل؛
- طراحی آزمایشهای جدید و پیگیری آزمایشهای قبل؛
- شنیدنِ صداهای افراد مختلف دربارۀ محصول شما در فضای آنلاین؛
- بررسیِ رقبا؛
- طراحی پروموشنهای جذاب؛
- استفاده از بازاریابیِ چندکاناله؛
- بررسیِ شیوههای قیمتگذاری؛
- شناخت و بررسیِ رفتار مشتریانِ هدف براساس جمعیتشناسی و شخصیت؛
- بررسیِ مزیت رقابتی و تقویت آن؛
- بررسی فرایند خرید مشتریان؛
- کشفِ مشکلات مشتریان؛
- اندازهگیریِ اهداف تعیینشده.
گردآوری: جناب آقای امیرمسعود ایزدپناه
از اینکه با ما همراه بودید، سپاسگزاریم.