مقالات کوچینگ
کوچینگ بستری برای کسب مهارت های قرن ۲۱
اگر در اینترنت عبارت «Top 10 skills in 2020» یا «Top 10 skills in 2015» را جست‌وجو کنید، گوگل جدولی را در فهرست نتایج می‌آورد که نشان‌دهندۀ مهارت های قرن ۲۱ است؛ این مهارت‌ها برای زندگی هر فرد موردنیاز است.
نکتۀ اول اینه که هرچقدر رو به جلو می‌رویم، ضرورت کسب مهارت بیشتر می‌شود و ضرورت کسب علم کمتر؛ زیرا هر دانشی را می‌توان با جست‌وجویی ساده در اینترنت یا لابه‌لای کتاب‌های موجود به دست آورد؛ اما کسب مهارت یا توانایی در هر رشته‌ای مهم‌تر است و البته به تمرین نیاز دارد.
کوچینگ بستری است که به مراجعان کمک می‌کند مهارت‌های قرن ۲۱ را کسب کنند. در این مقاله به معرفی تعدادی از این مهارت‌ها می‌پردازیم و همراه با آن توضیح می‌دهیم که چگونه کوچینگ مسیر کسب این مهارت‌ها را برای مراجعان هموار می‌کند.
خبر خوب:
این مهارت‌ها در دورۀ آموزشی کوچ ماهر که مدیربان مجری آن است، به شرکت‌کنندگان به‌صورت عملی و کارگاهی آموزش داده می‌شود.
اولین مهارتی که می‌خواهیم دربارۀ آن صحبت کنیم و یکی از مهارت‌هایی است که هم در سال ۲۰۲۰ و هم در سال ۲۰۱۵ در صدر این جدول قرار دارد، مهارت حل مسائل پیچیده است؛ بنابراین بسیار مهم است این مهارت را به دست آوریم؛ زیرا در طول شبانه‌روز (از صبح که از خواب بیدار می‌شویم تا زمانی که به رختخواب می‌رویم) با مسائل گوناگونی روبه‌رو هستیم؛ مسائل مربوط به کار، زندگی، تحصیل و زمینه‌های مختلف دیگر.
ما داِئماً در حال تصمیم‌گیری و انتخاب هستیم. به‌خاطر همین مهارت حل مسائلِ حتی ساده و به‌خصوص پییچده جزء مهارت‌های مهمی است که باید آن را به دست آوریم.
اگر بخواهیم مهارت حل مسأله را با کوچینگ ارتباط دهیم، به این می‌رسیم که یکی از دستاوردهای داشتنِ کوچ و شرکت در جلسات کوچینگ، تواناییِ حل مسائل پیچیده است. کوچ در جلسات کوچینگ به حل مسائل کوچی‌ها (مراجعان) می‌پردازد؛ بسیار مهم است که بعد از مدتی کوچی‌ها به سطحی ار توانایی برسند که بتوانند خودشان مسائلشان را حل کنند.
تفکر انتقادی یا نقادانه یا سنجشگرانه‌اندیشی (تفکر سنجشگرانه) هنر اندیشیدن دربارۀ تفکر خود است. اما چه اهمیتی دارد که این مهارت را کسب کنیم؟
ما در عصری زندگی می کنیم که «عصر انفجار اطلاعات» نامیده می‌شود؛ عصری که در آن انواع و اقسام اطلاعات صحیح، غلط و شبهه‌ناک به‌وفور یافت می‌شود. اینجاست که باید مجهز به مهارتی شویم که به‌واسطۀ آن بتوانیم مواجهه‌ای صحیح با این حجم از اطلاعات داشته باشیم، درست را از نادرست تشخیص دهیم و بتوانیم بر مبنای اطلاعات، پیش‌فرض‌ها و استدلال‌های صحیح تصمیمات صحیحی بگیریم.
و اما کوچینگ با بهره‌گیری از اصول سقراطی و پرسش‌گری هدفمند و جهت‌دار و با به چالش کشیدن اطلاعات، پیش‌فرض‌ها، ارزش‌ها، باور‌ها و استدلال‌های مراجعان باعث می‌شود تصمیم‌گیری‌هایشان اصولی و هدفمند شده و اراده‌شان در عملی‌کردن ایده‌ها و حل مسائلشان تقویت می‌شود.
مهارت تفکر خلاق
مهارت مهم دیگر قرن ۲۱ مهارت تفکر خلاق یا «تفکر خارج از چهارچوب» است؛ این تفکر به‌معنیِ یافتن راه‌حل‌های بسیار برای مسائل و مواجهه فعالانه با موانع است و نقش بسزایی در حل مسأله و عبور از موانع زندگی دارد.
کوچ با پرسیدن سؤال‌های بسیار زیاد و مرتبط با هدف، ایده یا مسألۀ کوچی اجازه نمی‌دهد مراجع یا کوچی در نقطه‌ای خاص یا در مواجهه با مانع متوقف شود و از عمل‌گرایی باز مانَد. کوچ همچنین مهارت پرسش‌گری خلاق را در کوچی تقویت می‌کند و به ظهور می‌رساند.
مهارت رهبری
چهارمین مهارت از مهارت های قرن ۲۱ که در این مقاله به آن می‌پردازیم، مهارت مدیریت مردم یا رهبری است. همان طور که در جدول زیر مشاهده می‌کنید، در بین مهارت‌های مدیریتی مهارت‌های انسانی جایگاه ویژه‌ای دارند؛ خصوصاً برای مدیران میانی در سازمان‌ها؛ به‌دلیل ارتباط بسیارِ این سطح از مدیران با نیروی انسانی.
اینجاست که اهمیت کسب مهارت‌هایی مانند متقاعدسازی، انگیزه‌بخشی، حمایت از نیروها، تبیین دقیق و شفاف مسئولیت‌ها و… به‌وضوح احساس می‌شود.
در اینجا اصطلاحی با عنوان «مدیر در نقش کوچ» مطرح می‌شود. این رویکرد ساختاری جدید برای ارتباط مدیران با نیروی انسانی و افراد در سازمان مطرح می‌کند؛ ارتباطی با استفاده از اصول و روش‌های کوچینگ با اهداف زیر:
-
- افزایش بهره‌وریِ کارکنان در سازمان؛
- افزایش مسئولیت‌پذیری آن‌ها؛
- خودانگیختگی کارکنان در قبال وظایف؛
- حل چالش‌های ارتباطی با کارکنان و… .
مهارت تواناییِ هماهنگی با دیگران
مهارت پنجم و توانایی بسیار مهم دیگر که خلا آن در جامعۀ ما و به‌خصوص در سازمان‌ها و در انجام کار‌های گروهی بسیار احساس می‌شود، مهارت هماهنگی با دیگران است. متأسفانه این مهارت در مدرسه‌ها آموزش داده نمی‌شود؛ درحالی‌که یکی از موثر‌ترین مهارت‌ها در موفقیت کاری افراد، سازمان‌ها و جامعه به حساب می‌آید.
اگر به جدول بالا نگاه کنید، این مهارت که یکی ار مهم‌ترین مهارت های قرن ۲۱ است، جزء مهارت‌های انسانی محسوب می‌شود اما نسبت به مهارت‌های عملیاتی و فنی مغفول واقع شده است.
دربارۀ اهمیت کسب این مهارت همین کافی است که بدانیم این مهارت مهم‌ترین عامل در هم‌افزایی افراد سازمان یا گروه به حساب می‌آید.
کوچینگ به دو روش می‌تواند باعث تقویت و پرورش این مهارت و جنبه‌های مختلف آن در افراد هر سازمان یا گروهی شود؛
- اگر مدیران میانیِ یک سازمان روش‌ها، فرایند‌ها و منش کوچینگ را اجرا کنند یا به‌عبارتی «مدیر در نقش کوچ» باشند، هماهنگی افراد سازمان با یکدیگر و همچنین با مدیران افزایش می‌یابد؛
- از سوی دیگر این روشِ نگرش و کنش‌های رفتاری مدیران باعث نهادینه‌شدن این مهارت در افراد سازمان و ایجاد فرهنگ سازمانی مبتنی بر کوچینگ می‌شود.
مهارت هوش هیجانی
مهارت ششم از مهارت های قرن ۲۱ که به‌تازگی به این فهرست اضافه شده است، مهارت هوش هیجانی است.
دنیل گلمن نویسندۀ کتاب معروف «هوش هیجانی» هوش هیجانی را این‌طور تعریف می‌کند:
«توانایی‌هایی مثل: انگیزه‌دادن به خود در موقعیت‌های دشوار و سرخوردگی، کنترل رفتار‌های تکانشی، به‌تأخیرانداختن خواسته‌ها، تنظیم هیجانات، جلوگیری از غلبۀ اضطراب بر تفکر، همدلی با دیگران و امیدواری؛»
گلمن مؤلفه‌های هوش هیجانی را به صورت زیر فهرست می‌کند:
-
خودآگاهی یا آگاهی از خویشتن
خودآگاهی عبارت است از آشنایی با قوت‌ها و ضعف‌ها، انگیزه‌ها، ارزش‌ها و أاثیری که روی دیگران داریم.
-
خودتنظیمی
توانایی کنترل یا تغییر جهت تکانه‌ها و انگیزه‌های لحظه‌ای خود در هنگامی که آن‌ها مزاحم هستند.
-
خودانگیزشی
خودانگیزشی به این معنی که شکست نتواند به سادگی انگیزۀ ما را از بین ببرد.
-
همدلی
همدلی به این معنی که وضعیت احساسی دیگران را درک کنیم و جهان از دریچۀ چشم آن‌ها ببینیم.
-
مهارت اجتماعی
مهارت اجتماعی به‌معنی ایجاد رابطۀ صمیمی با دیگران و سوق‌دادن آن‌ها به سمتی است که می‌خواهیم.
کوچینگ چه ارتباطی با هوش هیجانی دارد؟
کوچینگ رابطه‌ای دوطرفه با هوش هیجانی دارد:
- مهارت‌های کوچینگ ازجمله مهارت‌های گوش‌کردن فعال، آگاهی از زبان بدن و کاربرد عملی آن، پرسش‌گری هدفمند، بازخورددادن مؤثر، ایجاد صمیمیت و… جزء مهم‌ترین مهارت‌های هوش هیجانی هستند؛
- کسانی که هوش هیجانی بالایی دارند، می‌توانند کوچ‌های خوبی شوند.
مهارت تصمیم‌گیری
تقریباً همۀ ما در هر لحظه در حال قضاوت‌کردن هستیم. گفتنی است یکی از کارکرد‌های اصلی مغز، تحلیل و ارزیابیِ مشاهدات، محفوظات، تصورات و… است.
متأسفانه ما در قضاوت‌هایمان اشتباهات بسیاری می‌کنیم؛ درحالی‌که در بسیاری از مواقع حتی از آن‌ها مطلع هم نمی‌شویم؛ به این اشتباهات «سوگیری‌های شناختی» گفته می‌شود. برای اینکه در دام این خطاها نیفتیم، لازم است از مهارت تفکر انتقادی برخوردار بوده و با این سوگیری‌ها آشنایی داشته باشیم؛
کوچینگ با پرسش‌گری ارزیابانه دربارۀ اهداف، تصمیمات، ایده‌ها، قضاوت‌ها، استدلال‌ها، دیدگاه‌ها و تصورات مراجع او را از بسیاری از تله‌های ارزیابی می‌رهاند. نتیجۀ این رهایی دستاوردهای زیر است:
- مراجع تصمیمات اشتباه کمتری می‌گیرد؛
- مراجع تصمیم‌های عاقلانه‌تری می‌گیرد؛
- بسیاری از ابهامات خودآگاه و ناخودآگاه مراجع رفع می‌شوند؛ این ابهامات گاهی مانع مهمی بر سر راه عمل‌گرایی او هستند؛ بنابراین کوچینگ روح عمل‌گرایی را اول از همه در خود کوچ و سپس در کوچی تقویت می‌کند.
نتیجه‌گیری
کسب مهارت های قرن ۲۱ عاملی مهم در پیشرفت و رسیدن به موفقیت هستند. ازآنجایی‌که هدف کوج و جلسات کوچینگ رشد مراجع و موفقیت اوست، کوچینگ بستری را برای مراجع فراهم می‌کند تا این مهارت‌ها را کسب کند. در جسات کوچینگ کوچ به مراجع کمک می‌کند تا رشد کرده و به بهترین خودش تبدیل شود.
نویسنده: جناب آقای محمد زارعی
ویراستار: سرکار خانم ریحانه مهدوی
به نظر من، کوچینگ بیشتر یه چاشنیه تا یه وعده‌غذایی
ولی چاشنی که یک ((غذای ساده)) رو به ((غذای فوق‌العاده)) تبدیل می‌کنه
سلام
ممنون از بازخورد شما دوست عزیز
درسته و این چاشنی از نوع شناخت و آگاهیه
به قول بزرگی پرسش هایتان را تغییر دهید تا زندگی تان تغییر کند.لذا امکان نداره کسی با کوچینگ آشنا بشه ولی زندگیش تغییری نکنه.
سلام
سپاس از شما
اتفاق خوبی که در جلسات کوچینگ میفته اینه که کوچ با پرسیدن سؤال به مراجع کمک می‌کنه تا به راهکار برسه و این راهکارهای خودیافته زندگی کوچی رو تغییر می‌ده.