تعریف مدیریت چیست و مدیر کیست؟

• سبک مدیریتی تحول‌آفرین

 اولویت اول مدیران در سبک مدیریتی تحول آفرین، ایجاد نوآوری و رشد در سازمان است. این مدیران سعی می‌کنند همه شرایط مطلوب کارمندان جهت کشف ایده‌های جدید را فراهم کنند؛ به همین دلیل اغلب کارکنانی که مدیران تحول‌آفرین دارند، به کار خود متعهد و در محیط کار شاد هستند؛ البته آن‌ها باید بتوانند خودشان را با تغییرات ناگهانی حاصل از تصمیمات تحول آفرینانه نیز وفق بدهند.

• سبک مدیریتی چشم‌انداز‌گرا

 یک مدیر چشم‌اندازگرا اطمینان پیدا می‌کند که هریک از اعضای سازمان چشم‌انداز شرکت را درک کرده‌اند و در جهت یک هدف مشترک حرکت می‌کنند. در این سبک مدیریتی، مدیران به‌دنبال برقراری ارتباط عالی با اعضای سازمان هستند و برای اینکه بتوانند به‌طور موثر چشم‌انداز را اجرا کنند، استقلال زیادی به اعضای سازمان می‌دهند.

تفاوت مدیریت و رهبری

در این بخش می‌خواهیم درباره تفاوت رهبر و مدیر در سازمان خلاصه‌وار صحبت کنیم. هرچند در مقاله تفاوت مدیریت و رهبری به‌طور کامل به تفاوت این دو موضوع پرداخته‌ایم و مطالعه آن را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

• مدیریت شامل کنترل مجموعه‌ای از افراد و منابع جهت دستیابی به یک هدف است؛ اما هدف از رهبری سازمانی، تاثیرگذاری و انگیزه بخشیدن به افراد است برای اینکه خودشان تمایل پیدا کنند در موفقیت سازمان خودشان مشارکت فعال داشته باشند.

•  رهبران همیشه به این فکر می‌کنند که سازمانشان کجاست؟ به کجا می‌خواهد برود و چگونه می‌توانند با مشارکت تیم خود به آنجا برسند؟” اما مدیران برای دستیابی به اهدافشان روی فعالیت‌هایی نظیر بودجه‌بندی، برنامه‌ریزی اجرایی، تقسیم وظایف و سازماندهی تمرکز می‌کنند.

• رهبران برای هم‌سو کردن همه افراد با هدف سازمان تلاش می‌کنند تا اینکه چگونگی انجام کار را به آن‌ها منتقل کنند؛ درحالی‌که مدیران اهداف طولانی‌مدت را به کارهای کوچک تر تقسیم و چگونگی کار را برای هر فرد مشخص می‌کنند.

• رهبران همیشه می‌پرسند: «چه چیزی؟ چرا؟» درحالی‌که مدیران اغلب می‌پرسند: «چه زمانی؟ چگونه؟». اگر فعالیتی مطابق برنامه پیش نرود و شکستی صورت بگیرد، این رهبر است که می‌پرسد: «چرا این اتفاق افتاد؟ ما از این اتفاق چه درسی می‌گیریم؟» درحالی‌که مدیران به ارزیابی و تحلیل شکست‌ها ملزم نیستند؛ آن‌ها فقط وظایف و اهداف شرایط موجود را مشخص و جهت انجام شدن آن‌ها برنامه‌ریزی و اقدام می‌کنند.

•  مدیر یک نقش سازمانی است که به یک شغل خاص در سازمان اشاره دارد؛ درحالی‌که رهبری در سازمان در نتیجه اقدامات شما ظاهر می‌شود. اگر شما بتوانید دیگران را تشویق کنید تا بهترین عملکرد خودشان را داشته باشند، شما رهبر هستید؛ بنابراین ممکن است یک نفر با وجود اینکه مدیر یک سازمان نیست، در آن سازمان نقش رهبری پیدا کند.

آشنایی با اصول مدیریت

دانستن اصول مدیریت به مدیران کمک می‌کند تا بفهمند چگونه باید یک سازمان را اداره کنند؛ به‌عبارتی می‌توان گفت اصول مدیریت نقشه راه مدیران برای اقدام و عمل است. یادگیری صحیح اصول مدیریت به مدیران کمک می‌کند تا در هر شرایطی بهترین تصمیم ممکن را بگیرند.

اصول پنج‌گانه مدیریت عبارتند از:

۱. برنامه‌ریزی

منظور از برنامه‌ریزی، انتخاب اهداف شفاف و طراحی استراتژی مناسب جهت دستیابی به این اهداف با کمترین هزینه ممکن و باتوجه‌به منابع موجود است.

۲. سازماندهی

 سازماندهی به‌معنای طراحی سیستم و ساختاری است که به کمک آن اعضای سازمان بتوانند با یکدیگر همکاری کنند و در جهت دستیابی به اهداف سازمانی گام بردارند.

۳. هدایت

مجموعه اقدامات رهبری شامل بیان چشم‌انداز، ایجاد انرژی و انگیزه در کارکنان و الهام بخشیدن به آن‌ها با استفاده از بینش، نفوذ و مهارت‌های ارتباط موثر است.

۴. استخدام

 یکی از مهم‌ترین اصول مدیریت، استخدام افراد موجه و قرار دادن آن‌ها در مناسب‌ترین جایگاه سازمانی است.

۵. کنترل

آخرین اصل از اصول مدیریت، اصل ارزیابی و کنترل است. مدیران موظف‌اند معیارهای مشخص و عینی برای ارزیابی میزان موفقیت اقدامتشان داشته باشند.

انواع مدیریت و مشاغل مدیریتی

 در سازمان‌های مختلف، طیف گسترده‌ای از انواع سمت های سازمانی و مدیریتی وجود دارد. از سمت‌های مدیریتی پایین رده مانند سمت‌های سرپرستی شیفت گرفته تا سمت‌های مدیریتی میان‌رده مانند مدیر فروش، مدیر تحقیق‌وتوسعه و مناصب مدیریتی بالارده مانند مدیریت ارشد.

در کسب‌وکارهای کوچک معمولا یک نفر در حوزه‌های مختلف مدیریت سازمان را به عهده دارد؛ اما وقتی ابعاد سازمان و کسب‌وکار برزگ می‌شود، برای مدیریت بهینه سازمان، باید سمت‌های مدیریتی مختلفی در نظر گرفت و مسئولیت هر واحد را به یک فرد متخصص در آن حوزه سپرد؛ سمت‌هایی که به‌طور مختصر در این بخش فهرست می‌کنیم و در مقاله انواع مدیریت به‌طور کامل به آن‌ها پرداخته‌ایم.

مهم‌ترین سمت‌های مدیریتی در سازمان عبارت‌اند از:

• مدیر منابع انسانی؛
• مدیر فروش؛
• مدیر بازاریابی؛
• مدیر پروژه؛
• مدیر عملیات؛
• مدیر روابط عمومی؛
• مدیر کنترل کیفیت محصولات و خدمات؛
• مدیر مالی؛
• مدیر سیستم‌های اطلاعاتی؛
• و… .

بعضی از مهارت‌ها و تخصص‌های لازم برای انواع مدیران در سازمان مشترک است و بعضی دیگر کاملا تخصصی؛ زیرا همان‌طورکه می‌دانید مدیریت به‌طورکلی یک تعریف مشخص دارد و براساس آن وظایف یک فرد به‌عنوان یک مدیر در سازمان تعریف‌شده است.

سخن پایانی

در این مقاله درباره معنی و مفهوم و تعریف مدیریت صحبت کردیم و به سوال مدیریت چیست و مدیر کیست پاسخ دادیم. مدیریت یک مفهوم بی‌انتهاست و یک مدیر برای اینکه موفق باشد، باید از ابزارهای موجود استفاده کرده و مرتب در حال برنامه‌ریزی برای کسب و کار خودش باشد.