دوره مدیریت ارشد کسب و کار (Mba) چیست؟

رشته MBA برای چه کسانی مناسب است؟

این رشته برای معاونت‌های سازمان‌های بزرگ، کارآفرینان، مدیران استارتاپ‌ها و مدیران کسب و کارها (حال یا آینده) مناسب است. یکی از باورهای ما در مجموعه مدیربان این است که اگر کسب و کاری می‌خواهد رشد کند، ابتدای باید اصولی و چارچوب‌مند شود. درصورتی‌که باور رایج این است که ابتدا کسب و کاری رشد کند، سپس آن را اصولی کنند. چنین چیزی ممکن نیست!
عدۀ زیادی از مدیران کسب و کارها به‌دلیل مسائلی که عمدتاً مربوط به نبود ساختار مالی‌حقوقی مشخص است، ورشکسته شده و در زندان به سر می‌برند یا تحت پیگرد قانونی قرار دارند. خبر خوش این است که بخش چشمگیری از اصولی کردن کسب و کار در MBA آموخته می‌شود.

اشکال مختلف طراحی و اجزای MBA

مباحثی که در این رشته (در مجموعۀ ما) تدریس می‌شوند، عبارت‌اند از:

•  اصول مدیریت کسب و کار
• تاریخچه مدیریت ایران و جهان
• آینده پژوهی
• مدیریت و برنامه‌ریزی استراتژیک
• مدیریت بازاریابی
• رهبری
• مدیریت منابع انسانی
• مدیریت رفتار سازمانی
• تجارت الکترونیک
• برندینگ
• مدیریت مالی برای مدیران غیر مالی
• مباحث حقوقی
• دیجیتال مارکتینگ
• کارگاه‌های توسعه فردی
• اصول و فنون مذاکره

گرایش های رشته MBA

MBA گرایش‌های متنوعی دارد که گرایش های اصلی آن گزینه‌هایی است که در تصویر بالا آورده‌ایم؛ اما اگر بخواهیم تمامی گرایش های mba را فهرست کنیم، می‌توانیم به‌صورت زیر بیان کنیم:

• گرایش استراتژی
• گرایش بازرگانی ( بازاریابی)
• گرایش کنترل پروژه
• گرایش منابع انسانی
• گرایش خدمات
• گرایش رفتار و منابع سازمانی
• گرایش کسب و کار بین المللی
• گرایش سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات
• گرایش کارآفرینی
• گرایش مالی
• گرایش عملیات و زنجیره تأمین
• گرایش نوآوری و توسعه محصول و خدمات

لازم به ذکر است که اکثر سرفصل‌های این گرایش‌ها یکی هستند و هرکدام‌شان روی بعضی مباحث عمیق‌تر شده‌اند (دقیقاً مانند رشته‌های کارشناسی ارشد).

نحوه انتخاب گرایش هم به این صورت است که مدیر باید طبق سازمان خودش بسنجد که کدام یک از مباحث، در کسب و کارش پررنگ‌تر است و بر طبق همان گرایش درست را انتخاب کند تا بتواند بیشترین بهره را از دوره ببرد و تاثیر حداکثری روی کسب و کارش بگذارد. گفتنی است که ما در مجموعۀ مدیربان فقط گرایش عمومی Mba را تدریس می‌کنیم.

کدام گرایش مدیریت MBA بهتر است؟

نمی‌توان گفت کدام گرایش بهتر یا بدتر از دیگری است؛ زیرا انتخاب گرایشِ بهتر به جایگاهی بستگی دارد که قرار است دانش MBA در آن به کار گرفته شود.

جامع‌ترین و کل‌نگرترین گرایش Mba گرایش استراتژی است. همچنین عملیاتی‌ترین گرایش، کنترل پروژه است. گرایشی که بیشتر از بقیه مربوط به بازار باشد، گرایش بازرگانی یا بازاریابی است و انسانی‌ترین گرایش، گرایش منابع انسانی. از این جهت گرایش استراتژی را جامع‌ترین گرایش می‌دانیم که همۀ این‌ها را در کنار یکدیگر می‌بیند.

ملاک‌های انتخاب گرایش مناسب MBA

با پاسخ دادن به سوالات زیر، می‌توان گرایش مناسب را پیدا کرد:

• این مدیر در کجای سازمان قرار دارد؟
• نیاز فعلی او چیست؟
• در آینده قصد انجام چه کاری را دارد؟
• سازمان چه انتظاری از او دارد؟

بازار کار MBA به چه صورت است؟

به طور کلی سوال «بازار کار چه رشته‌ای خوب است؟» سوال درستی نیست؛ بلکه بهتر است پرسیده شود: «من برای چه کاری خوب هستم؟». اگر بازار کاری را می‌شناسید که خوب نباشد، به ما معرفی کنید تا ما شخصی را به شما معرفی کنیم که به خوبی از آن بازار منفعت کسب می‌کند.
در هرصورت شخصی که این دوره را بگذراند، نسبت به سایر افراد، عملیاتی‌تر است؛ زیرا این مباحث تئوری نیستند.
درنتیجه مطالبی که شخص در این دوره می‌آموزد، کاملاً کاربردی است و بسیار مفید برای کسب و کار.

فرصت‌های شغلی یا زمینه‌های فعالیت Mba

از آن‌جایی که به این سوال در قسمت‌های قبل پاسخ داده شد، به اختصار می‌گوییم:

• مدیریت کسب و کار
• راه‌اندازی استارتاپ
• معاونت مدیر یک شرکت.

مدرک Mba معادل چیست؟

مدرک MBA را عموماً معادل کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار می‌دانند.

اعتبار مدرک Mba چقدر است و به چه عواملی بستگی دارد؟

اگر برای مدیری گرفتن گواهینامه این دوره مهم و ارزشمند است، می‌تواند در دانشگا‌های ارائه‌دهنده این رشته ثبت‌نام کرده یا این دوره را در مراکز آزادی بگذراند که مدرک موردتایید وزارت علوم را می‌دهند. اعتبار این مدرک به دانشگاه محل تحصیل بستگی دارد.
درباره مراکز آزاد که رشته Mba را تدریس می‌کنند، نگاهی به رزومه استادان آن مرکز و نظر فارغ‌التحصیلان آن می‌تواند به شما کمک کند تا دربارۀ اعتبار آن مدرک دیدی کلی به دست آورید.
خوشبختانه مدرک‌گرایی کم‌کم دارد ارزش خودش را از دست می‌دهد و سازمان‌ها و مدیران بیشتر به‌دنبال افزایش مهارت هستند تا گرفتن مدرک. گرفتن مدرک بدون یادگیری اصولی مباحث ارزشی ندارد و آنچه مهم است، یادگیری و به‌کار‌بردن مباحث در کسب و کار است. مهم این است که مطالب به‌خوبی فراگرفته و در جای درست‌شان استفاده شوند.

آیا مدرک MBA ایرانی در کشورهای دیگر هم اعتبار دارد؟

چنانچه سازمان یا نهادی که این دوره را برگزار می‌کند، مورد تایید مجامع بین‌المللی باشد، مدرک MBA آن نیز اعتبار دارد.

دکترای Mba چیست؟

DBA دکترای MBA است. مباحثی که در Dba تدریس می‌شود، مفصل‌تر و جزئی‌تر و عمیق‌تر از MBA می‌باشد. همچنین مطالب DBA نسبت به دورۀ MBA به‌روزترهستند.

Mba با Dba چه تفاوتی باهم دارد؟

تفاوت این دو در کلی و جزئی بودن و به‌روزتر بودن مباحث است که در بالا به آن اشاره شد.

یادگیری Mba بدون کنکور چطور است؟

افرادی که می‌خواهند مدیریت کسب و کار را بدون کنکور و گذراندن واحدهای دانشگاهی یاد بگیرند، می‌توانند در موسسات آزاد ثبت‌نام کرده و در این دوره شرکت کنند.

یادگیری Mba باعث افزایش درآمد می‌شود؟

قطعاً. به‌خصوص اگر یادگیری ام بی ای در جایگاه‌های شغلی قرار گیرید که در بالا نام برده شد، افزایش درآمد زیادی را به‌دنبال خواهد داشت. البته نباید این را فراموش کنیم منظور ما یادگیری تئوری‌وار نیست؛ بلکه یادگیری کاربردی و عملیاتی است.