مقالات کوچینگ
سلف کوچینگ چیست؟
احتمالاً تا پیش از این شما بارها بدون اینکه متوجه باشید، از سلف کوچینگ استفاده کرده‌اید. خود کوچینگ یا کوچ کردن خود زمانی اتفاق می‌افتد که شما از خرد درونی‌تان استفاده می‌کنید تا رشد شخصی پیدا کنید و به اهدافتان برسید. یادتان باشد که هیچ‌کس بهتر از شما خودتان را نمی شناسد!
سلف کوچینگ چیست؟
سلف کوچینگ (Self Coaching) جایگزین روش استفاده از یک مشاور یا کوچ بیرونی است. گاهی شما می‌توانید برای حل چالش‌های خودتان صرفاً از غرایز درونی‌تان کمک بگیرید که به این فرایند سلف کوچینگ گفته می‌شود. در فرایند خود کوچینگ شما هم‌زمان هم کوچ هستید و هم کوچی.
اگر شما تابه‌حال از کوچینگ استفاده نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم با مقاله کوچینگ چیست را بخوانید تا با روش کوچینگ برای حل چالش‌های مراجع آشنا شوید.
برای اینکه شما بتوانید فرایند خود کوچینگ را طی کنید، باید مهارت های کوچینگ مختلفی بیاموزید. این مهارت‌ها به شما کمک می‌کنند در موقعیت‌های مختلف، خواسته‌ها، اهداف و ارزش‌های کلیدی‌تان را مشخص و مناسب‌ترین نسخه را برای موفقیت خودتان مشخص کنید.
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که خود کوچینگ همان «خودیاری» است؛ اما این تصور کاملاً اشتباه است. در فرایند خودیاری شما از دستورالعمل‌ها و نسخه‌هایی پیروی می‌کنید که دیگران برای شما پیچیده‌اند؛ اما در سلف کوچینگ شما نسخه‌ای را متناسب با ویژگیهای خودتان تنظیم و از آن پیروی می‌کنید.
Self coaching را با خود مدیریتی نیز نباید اشتباه گرفت. خود کوچینگ بسیار فراتر از خود مدیریتی است؛ زیرا اراده و انضباط که در مباحث خود مدیریتی مطرح می‌شوند، محدودیت‌های بسیاری دارند و بر خلاف سلف کوچینگ، شما را در چارچوب‌های خودشان محدود می‌کنند.
سلف-کوچینگ حاصل آگاهی از دانش شهودی درون خودتان است؛ بنابراین می‌توان آن را آغاز یک سفر مهیج به درون خود دانست. برای اینکه بتوانید کوچ درونی خودتان را بیدار کنید، به مجموعه‌ای از مهارت‌ها نیاز دارید که در ادامه این مطلب به آن‌ها می‌پردازیم.
خود کوچینگ چه تفاوتی با سایر متدهای کوچینگ دارد؟
در تمام انواع کوچینگ شما نیاز به حضور یک فرد بیرونی به‌عنوان کوچ دارید؛ درحالی‌که در Self Coaching هیچ فرد بیرونی به‌عنوان رهیار موفقیت در کنار شما نیست. تنها خودتان هستید که به کمک متدهای خود کوچینگ خودتان را کوچ می‌کنید و این مهم‌ترین تفاوت سلف کوچینگ با سایر روش‌های کوچینگ است.
شاید کوچ کردن خودتان به‌تنهایی در ابتدا جذاب به نظر برسد؛ اما فراموش نکنید که برای انجام این کار شما باید ابتدا به خودآگاهی جامعی نسبت به تمام پتانسیل‌ها و چالش‌های موجود در شرایط فعلی‌تان برسید. برای کسب این خودآگاهی (Self-Awareness) نیز باید مهارت‌های مورد نیاز را به‌خوبی یاد بگیرید.
Self Coaching چه کاربردی دارد؟
در حالت کلی می‌توان گفت که سلف کوچینگ مهارتی است در خدمت دستیابی شما به اهداف خودتان و گذرکردن از چالش‌هایی که پیش رویتان قرار می‌گیرند. اگر شما اشتیاق زیادی برای ایجاد تغییر در شغل، روابط یا سبک زندگی‌تان دارید، خود کوچینگ همان مهارتی است که می‌تواند مسیر رسیدن شما به هدف‌تان را کوتاه کند. این مهارت در تمام زمینه‌های زیر می‌تواند برای شما مفید واقع شود:
- خود شناسی و خودآگاهی (درک اینکه من چه کسی هستم و به کجا می‌خواهم بروم؟)
- شکوفایی استعدادهای درونی؛
- دستیابی به اهداف و رویاهای شخصی؛
- تقویت خلاقیت فردی؛
- افزایش آرامش و کاهش استرس روزانه؛
- افزایش قابل توجه اعتمادبه‌نفس؛
- به دست آوردنِ مهارت مدیریت احساسات؛
- تقویت مهارت تصمیم گیری؛
- تقویت مهارت حل مسئله (در کار و زندگی شخصی و خانوادگی)؛
- افزایش بهره‌وری و عملکرد در محیط کار؛
حالا که از کاربردهای خود کوچینگ صحبت کردیم، بهتر است نگاه جامعی به مجموعه مزایا و معایب آن بپردازیم.
مزایای Self Coaching
- نیاز به پرداخت هزینه به کوچ ندارد و رایگان است؛
- در هر زمانی می‌توانید از آن استفاده کنید و محدودیت در دسترسی به کوچ بیرونی ندارید؛
- توانایی حل مسئله و روبه‌رویی با چالش‌ها در شما افزایش میابد؛
- بهره‌وری و عملکرد روزانه شما افزایش پیدا می‌کند؛
- نظم شخصی، خودکنترلی و مدیریت زمان شما به شدت بهبود میابد؛
- انگیزه و امید شما برای رسیدن به اهدافتان افزایش پیدا می‌کند؛
- در مواجهه با وقایع مختلف، تفکر شما به تفکر مثبت تبدیل می‌شود؛
- کنترل احساس برایتان آسان می‌شود و کمتر دچار استرس می‌شوید؛
- به خودآگاهی عمیقی دست پیدا می‌کنید؛
- اعتمادبه‌نفس شما بسیار افزایش میابد؛
- تفکر انتقادی شما تقویت می‌شود؛
- تفکر خلاق شما افزایش پیدا می‌کند.
معایب سلف کوچینگ
- برخی از افراد برای دستیابی به خودآگاهی و کشف عادات خود نیاز به دیدگاه و بازخورد افراد بیرونی دارند؛
- روش Self Coaching نیاز به نظم شخصی زیادی دارد که همه افراد دارای آن نیستند؛
- اجرای این روش برای افرادی که دچار افسردگی یا استرس روانی هستند، دشوار است؛
- این روش برای افراد خودشیفته کاربرد ندارد؛ زیرا آن‌ها ادراک حقیقی از خودشان ندارند؛
- اگر انگیزه زیادی برای رسیدن به هدف نداشته باشید، احتمالاً نسبت به اجرای برنامه خودتان پایبند نخواهید ماند؛
- با وجود اینکه شما خود کوچینگ را به‌صورت کامل آموزش می‌بینید؛ اما باز هم تجربه کافی برای انجام دقیق این فرایند را ندارید.
بهترین راه‌حل این مساله شرکت در دوره آموزش کوچینگ و استفاده از تجربیات یک کوچ حرفه‌ای است.
اصول و قواعد سلف کوچینگ
برای اینکه بتوانید خود را به‌خوبی کوچ کنید و بهترین نتیجه را بگیرید، در این فرایند نیاز است اصول و قواعدی رعایت کنید. در اینجا به ۱۲ مورد از اصول سلف کوچینگ اشاره می‌کنیم
۱.نیاز خودتان را شناسایی کنید
پیش از اینکه نیاز باشد اهدافتان را مشخص کنید، لازم است نیاز خودتان را معلوم کنید و متناسب با بااولویت‌ترین نیازتان اهدافی را برای خودتان مشخص کنید.
۲. اهداف خودتان را تعیین کنید
پس از شناسایی نیازتان می‌توانید کاربردی‌ترین اهداف را برای خودتان مشخص کنید. اهدافی که واقعاً برای تحقق آن‌ها اشتیاق دارید و برای تحققشان حاضر به اقدام و عمل هستید.
۳. یک برنامه توسعه شخصی بنویسید
یکی از مهم‌ترین ارکان سلف کوچینگ، ترسیم یک برنامه قدم‌به‌قدم جهت توسعه فردی و تحقق این اهداف است؛ برنامه‌ای که کاملاً متناسب با شرایط خودتان ترسیم شده است و گام به گام آن مشخص است.
۴. آموزش ببینید
برای رسیدن به اهدافتان باید توسعه و رشد شخصی پیدا کنید؛ بنابراین به مطالعه و آموزش دیدن نیاز دارید. به‌علاوه، برای تقویت مهارت Self Coaching شما به آموزش و مطالعه مداوم نیاز دارید.
۵. مسئول بودن را به شخصیت خودتان تبدیل کنید
یکی از ریشه‌های کوچینگ و سلف کوچینگ داشتن تفکر مسئول بودن است. برای اینکه بتوانید خود کوچینگ را اجرا کنید، ابتدا باید بپذیرید مسئول تمام موفقیت‌ها و شکست‌های زندگی‌تان خودتان هستید.
۶. یادداشت کنید
نوشتن افکار، احساسات، ایده‌ها و برنامه‌های خودتان روی کاغذ انگیزه شما را به‌شدت افزایش می‌دهد و درهای ورود ایده‌های خلاقانه را به‌سوی شما باز می‌کند.
۷. مهارت پرسیدن سوالات درست را بیاموزید
برای خود کوچینگ باید مهارت پرسیدن سوالات درست را بیاموزید. سوالاتی که ذهن شما را به‌سمت راه حل سوق می‌دهند؛ نه به‌سمت مشکل. به‌عنوان مثال سه مورد از سوال‌های معمولی برای رسیدن به راه‌حل می‌تواند این باشد:
- ساده‌ترین کاری که در حال حاضر برای نزدیک شدن به آن هدف می‌توانم انجام دهم چیست؟
- چگونه می‌توانم به این موضوع به شکل دیگری نگاه کنم؟
- اگر نمی‌ترسیدم ،اولین کاری که برای حل این مشکل انجام می‌دادم چه بود؟
۸. پذیرای ایده‌های جدید باشید
معمولاً افراد در مقابل ایده‌های جدید مقاومت می‌کنند؛ درحالی‌که اگر به گذشته نگاه کنیم، می‌بینیم رد کردن ایده‌های جدید در بسیاری از موارد به ضرر ما تمام شده است؛ بنابراین بیاموزید پذیرای ایده‌های جدید باشید و با شکستِ الگوهای قدیمی مسائل را به‌صورت خلاقانه حل کنید.
۹. موفقیت‌های خودتان را جشن بگیرید
هر چقدر بیشتر موفقیت‌های خودتان را ببینید، بپذیرید و تحسین کنید، ذخایر درونی اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس شما بیشتر افزایش میابد. اگر دائم از پروژه‌ای به پروژه دیگر وارد شوید و موفقیت‌هایی که کسب می‌کنید را مورد تحسین و تقدیر قرار ندهید، احساس رضایت درونی شما افت می‌کند.
۱۰. خود را در وظایف متعدد غرق نکنید
از شلوغ کردن سر خودتان با کارهای متعدد اجتناب کنید. معمولاً افرادی که مشکل اعتماد به نفس دارند، دچار این خطا می‌شوند. درباره توانمندی و میزان زمان آزاد خودتان واقع‌بین باشید و بیش از این میزان کاری را به خودتان تحمیل نکنید.
۱۱. نه بگویید
Self Coaching فقط برای درک اینکه چه کاری برای رسیدن به اهدافتان باید بکنید، به شما کمک نمی‌کند. بخش دیگری از خود کوچینگ به این اختصاص میابد که بفهمید به چه کارهایی باید نه بگویید تا زمان و انرژی بیشتری برای پرداختن به فعالیت‌های سودمند داشته باشید.
۱۲. با ترک عادات منفی سبک شوید
یک لیست از عادت‌ها و الگوهای رفتاری پنهان خودتان تهیه کنید که نتایج مثبتی را برای شما به ارمغان نمی‌آورند. ترک کردن این عادات و یا اصلاح آن‌ها شما را سبک‌بارتر از پیش می‌کند. وقتی نقاط ضعف شما کم‌رنگ‌تر می‌شوند، نقاط قوت شما نیز بهتر به چشم می‌آیند.
آیا وجود کوچ در این فرایند نقش موثری دارد؟
سلف کوچینگ، همان‌طورکه از نام آن نیز پیداست، توسط خود شخص انجام می‌شود و اگر یک کوچ در کنار فرد قرار بگیرید، دیگر نمی‌توان نام این فرایند را خود کوچینگ نامید. البته چند جلسه استفاده از خدمات کوچینگ فردی می‌تواند به شما کمک بکند تا مهارتتان را در فرایند سلف کوچینگ افزایش دهید؛ زیرا حتی بعد از آموزش دیدنِ فرایند سلف کوچینگ نیز ممکن است شما نسبت به بسیاری از ویژگیهای درونی خودتان آگاهی نداشته باشید. یک کوچ با نگاه بیرونی خودش کمک می‌کند تا به این خودآگاهی برسید و از این پس به کمک این خودآگاهی می‌توانید Self Coaching را نیز با دقت و مهارت بیشتری اجرا کنید.
