مهارت های لازم و موردنیاز مدیر منابع انسانی

معرفی مهارت های مدیر منابع انسانی

مدیران منابع انسانی به‌طورکلی سه حوزه وظیفه‌ای مشخص دارند که توجه و اجرای درست هر سه حوزه لازم و حتی ضروری است. این سه حوزه عبارتند از: 

1. ایجاد هماهنگی و هدایت کار در درون سازمان؛
2. اجرای برنامه‌های مربوط به کارکنان سازمان؛
3. ارزیابی و توسعه فعالیت‌های سازمان.

در گذشته بیشتر توقعات مدیران عالی سازمان از مدیران منابع انسانی (به‌عنوان یکی از مدیران میان‌‌رده) داشتنِ مهارت‌های ارتباطی، تعاملی، اداری و ارزیابی سازمان بود؛ اما امروزه این مهارت‌ها جزو مهارت‌های اصلی هر انسانی در شغل خود است.

افرادی که می‌خواهند در حوزه منابع انسانی کار کنند (به‌خصوص مدیران منابع انسانی)، نیازمند مهارت‌های جدید دیگری هستند تا بتوانند نیروی انسانی یک سازمان را هدایت و کنترل کنند. در ویدیوی کوتاه زیر نمای کلی مهارت‌های مدیر انسانی را مشاهده می‌کنید.

حتما می‌دانید هوش مصنوعی و ابزارهای دیجیتال به کمک مدیران منابع انسانی آمده‌اند و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ مهارت‌هایی مثل حقوق دستمزد، جذب و استخدام، مدیریت پروژه، استراتژی اجرایی و… به‌طور کامل از بین برود و مدیران منابع انسانی دیگر نیازی به کسب این مهارت‌ها نداشته باشند.

در عوض مدیران منابع انسانی سازمان‌ها باید روی مهارت‌های توسعه فردی خود کار کرده و مهارت‌های جدید را به‌عنوان مهارت‌های کلیدی آموزش ببیند و آن را دائما تقویت کنند.

در ادامه این مقاله به بررسی کلی مهارت‌های جدید موردنیاز منابع انسانی پرداخته و راه‌های تقویت این مهارت‌ها را بیان می‌کنیم:

مهارت سازماندهی و مدیریت چندنسلی 

امروزه فاصله بین نسل‌ها بسیار کم شده است؛ زیرا به‌دلیل تغییرات سریع جهان، نسل‌ها هم پیشرفته‌تر می‌شوند و فاصله بیشتری با نسل قبلی خود دارند. مدیر منابع انسانی ممکن است در یک سازمان همزمان با چند نسل مختلف سروکار داشته باشد و باید بتواند این نسل‌ها را مدیریت کند؛ وگرنه سازمان دچار تعارضات زیادی خواهد شد و نرخ خروج کارکنان افزایش پیدا می‌کند. 

برای اینکه مدیران منابع انسانی بتوانند چند نسل مختلف را همزمان باهم مدیریت کنند، باید مهارت‌های زیر را در خود تقویت کنند.

• تسلط بر مهارت‌های ارتباطی؛
• تسلط بر مهارت‌های رهبری؛
• آگاهی از نیازها و تمایلات نسل‌ها؛
• تسلط و شناخت انواع فرهنگ‌ها؛
• تسلط بر فناوری‌‌ها و ابزارهای مورداستفاده هر نسل.

مهارت کار با ابزارهای دیجیتال و تسلط بر فناوری‌های نوین

 مدیران منابع انسانی اغلب باید همزمان وظایف مختلفی را مدیریت و کنترل کنند؛ بنابراین سرعت کار یک عامل بسیار مهم در موفقیت مدیریت منابع انسانی است؛ برای رسیدن به این سرعت تسلط بر فناوری‌های نوین و ابزارهای دیجیتال برای مدیران منابع انسانی اهمیت زیادی دارد.

اهمیت سرعت عمل به‌علت تغییراتی است که در محیط کسب و کار ایجاد می‌شود و مدیران منابع انسانی باید با نرم‌افزارهای مدیریت چابک پروژه، ارزیابی عملکرد و پشتیبانی کارمندان آشنایی کامل داشته باشند. علاوه بر آن نیاز است مدیران بر فناوری‌های نوین آشنا باشند تا بتوانند بر فعالیت سایر کارکنان سازمان آگاه بوده و ارزیابی عملکرد خوبی داشته باشند.

اگر مایلید بیشتر درباره نحوه ارزیابی عملکرد کارکنان و بهترین روش‌های آن بدانید، حتما مقاله ما درباره ارزیابی عملکرد کارکنان را مطالعه کنید. 

همچنین نیاز به به‌روزرسانی فرآیندها و افزایش بهره‌وری و کارایی، اهمیت داده‌ها و امکان‌سنجی داده‌های بخش‌های مختلف، نیاز به ابزارهای دیجیتال و فناوری‌های نوین را افزایش داده است. برای اینکه مدیران منابع انسانی بتوانند بر فناوری‌های نوین تسلط کافی پیدا کنندT باید دائما در حال دیدن آموزش‌های تخصصی باشند. علاوه بر آن، همکاری با تیم‌های تخصصی شرکت می‌تواند کمکم به منابع انسانی کمک کند تا با تخصص هر کارمند سازمان آشنا بشوند و بتوانند ارزیابی دقیق‌تری راجع به کارکنان انجام دهند.

مهارت مشاوره روانشناسی

همان‌طورکه در بالا گفتیم، مدیران منابع انسانی باید بتوانند همزمان چند نسل مختلف را باهم مدیریت کنند، این نیاز دیگر با مهارت‌های همدلی_ارتباطی مرتفع نمی‌شود؛ بلکه باید مدیر منابع انسانی با مباحث روانشناسی آشنایی داشته باشد.

این مهارت در طول زمان و با تجربه بهبود پیدا می‌کند؛ اما لازم است افرادی که می‌خواهند درزمینه منابع انسانی فعالیت کنند، از راه‌های زیر مهارت مشاوره انسانی را در خودشان تقویت کنند:

• گذراندن دوره‌های روانشناسی؛
• آشنایی با انواع تست‌های روانشناسی و تفسیر آن؛
• شناخت رفتارهای انسانی؛
• مطالعه کتاب‌های مختلف انسان‌شناسی.

مهارت ساخت برند کارفرما 

برندکارفرما تصویری از سازمان است که باعث جذب و حفظ بیشتر کارکنان می‌شود و نرخ خروج را کاهش می‌دهد. مدیران منابع انسانی با ایجاد فرهنگ قوی سازمان و تجربه کاری مثبت می‌توانند به‌طورکلی برند کارفرمای شرکت را بهبود بخشند.

برای تحقق این هدف نیاز است مدیران منابع انسانی مهارت‌های برندسازی، راه‌های انگیزش فردی و گیمیفیکیشن داخلی را آموزش دیده و آن را در شیوه مدیریت منابع انسانی خود لحاظ کنند.

مهارت تفکر استراتژیک

مدیران منابع انسانی نقش بسیار مهمی در رسیدن شرکت به استراتژی‌های سازمانی دارند. مهارت شناخت جهت‌گیری‌های استراتژیک داخلی سازمان و رقبا و سازماندهی داینامیک داخلی از مهارت‌های ضروری مدیران در بخش منابع انسانی است تا بتوانند مدیریت درستی را پیاده‌سازی کنند.

برای تقویت این مهارت‌ها نیاز است مدیران منابع انسانی در زمینه‌های زیر آموزش ببینند:

• مبانی مدیریت استراتژیک؛
• کنترل و اجرای استراتژی؛
• برنامه‌ریزی و مدیریت زمان؛
• اصول هدف‌گذاری؛
• اصول مدیریت پروژه؛
• اصول چابکی سازمانی؛
• تصمیم‌گیری اقتضایی و شناخت دایره عواقب تصمیمات؛
• مدیریت تعارضات,
• آگاهی از محیط داخلی و خارجی سازمان؛
• یادگیری انواع روش‌های ارزیابی سازمان.

مهارت شناخت و تحلیل داینامیک‌های بازار

فقط مدیران عالی سازمان نیستند که باید داینامیک‌های بازار (تغییرات، ارتباطات و پویایی‌ها) را بشناسند؛ بلکه امروزه باید مدیران میانی سازمان در بخش‌های مختلف نیز با داینامیک‌های بازار آشنا باشند؛ زیرا ندانستنِ شرایط بازار باعث می‌شود نتوانند کارکنان خود را توسعه دهند و سازمان یادگیرنده‌ای را به وجود بیاورند.

در صورت آشنایی با بازار، مدیران منابع انسانی می‌توانند عارضه‌های سازمان را در بخش داخلی و سرمایه‌های انسانی بررسی کرده و موانع توسعه کار را از منظر منابع انسانی رفع کنند. در این صورت سازمان روزبه‌روز پویا‌تر خواهد بود و با تغییرات محیطی خودش را همسو خواهد کرد.

برای اینکه مدیران منابع انسانی این مهارت خود را تقویت کنند، نیاز است نکات زیر را رعایت کنند:

• آگاهی از اخبار اقتصادی-تکنولوژیکی؛
• آشنایی با اصول بهبود مستمر (کایزن)؛
• شناخت عوامل محیطی و بررسی دائم این عوامل؛
• عارضه‌یابی پیوسته درون سازمانی و شناخت موانع سازمانی؛
• یادگیری انواع روش‌های ارزیابی بازار.

مهارت ارتباط موثر

ارتباطات چه برای حفظ صمیمیت بین کارکنان و چه برای پیشروی کار سازمان توسط کارکنان باشد، یکی از مهارت‌های اصلی مدیران منابع انسانی است که لازمه آن تقویت فن بیان، یادگیری اصول مذاکره و روانشناسی زبان بدن است.

افرادی که هوش هیجانی_اجتماعی بالایی دارند، می‌توانند ارتباطات اجتماعی بهتری را در داخل سازمان با کارکنان ایجاد کرده و رهبری قدرتمند‌تری داشته باشند. مدیران منابع انسانی برای تقویت ارتباطات موثر نیاز است روی موارد زیر کار کنند: 

• حفظ روحیه و ارتباط چشمی با کارکنان (سلام کردن، انرژی دادن و برخورد مناسب)؛
•  پرسیدن سوالات درست در هنگام صحبت کردن با کارمندان؛
• گوش دادن فعالانه به حرف‌های کارمندان؛
• تقویت مهارت همدلی و همیاری با کارکنان؛
• گرفتن بازخورد در ارتباطات خود و دادن بازخورد قدرت ارتباطات با سایر کارمندان؛
• توجه و الگویابی از افراد ماهر در برقراری ارتباط.

مهارت پرورش استعدادهای انسانی

مدیران منابع انسانی باید بتوانند نوآوری را در سازمان ایجاد و توسعه دهند. اگر کارکنان به حال خود رها شوند، سازمان نمی‌تواند همگام با تغییرات روز پیش برود و ممکن است دچار مشکلات زیادی بشود. علاوه بر آن کارکنان زمانی سازمان را ترک می‌کنند که فرصتی برای یادگیری آن‌ها وجود ندارد.

مدیران منابع انسانی با شناخت استعداد‌های هر کارمند، توسعه و پرورش این استعداد، می‌توانند قابلیت‌های سازمانی را شناسایی و ایجاد کنند و سپس در جهت رسیدن به این قابلیت‌ها برنامه ریزی اجرایی انجام دهند. ناگفته نماند که پرورش استعداد علاوه بر اینکه یک مهارت است، جزو وظایف مدیر منابع انسانی هم محسوب می‌شود.

پرورش و تقویت این مهارت‌ها دستاورد‌های زیر را به همراه خواهد داشت: 

• ایجاد و رشد قابلیت‌های سازمانی؛
• بهبود سازمانی در راستای تغییرات؛
• بهبود نوآوری سازمانی.

برای تقویت این مهارت نیاز است که مدیران منابع انسانی با راه‌های تقویت و پرورش استعداد آشنا باشند. همچنین باید روش‌های استعدادیابی را بدانند و با انواع ظرفیت‌های سازمان‌ها در بازار آشنا باشند.

مقالات پیشنهادی ما برای مطالعه:

• منابع انسانی چیست؟
• اصول مدیریت منابع انسانی
• برنامه ریزی منابع انسانی
• چالش های مدیریت منابع انسانی
• مدل های منابع انسانی
• رفتار سازمانی چیست؟